درس هفدهم مطالعات ششم دبستان : ویژگی های دریاهای ایران

4- دریا را تعریف کنید.

دریاهای گودال های پر از آبی هستند که به اقیانوس ها راه دارند.

5- اقیانوس را تعریف کنید.

اقیانوس ها پهنه های بسیار بزرگ آبی کره ی زمین هستند.

6- دریای خزر در طول تاریخ چه نام هایی داشته است ؟ (4 نام )

دریای گیلان ، دریای مازندران ، دریای قزوین ، دریای گرگان

7- عمق دریای خزر در قسمت های مختلف آن چقدر است ؟

عمق دریای خزر در تواحی شمالی آن بسیار کم است . به طوری که در بعضی نواحی
به کم تر از 10 متر می رسد. امّا در نواحی جنوبی نزدیک به ایران عمق آن بیش
از 1000 متر است.

8- چند رود که به دریای خزر می ریزند ، نام ببرید.

سفید رود ، رود چالوس ، رود هراز ، رود گرگان

9- جلگه های حاصلخیز ساحل دریای خزر چگونه به وجود آمده اند ؟

رودهایی که از ایران می ریزند این جلگه ها را به وجود آورده اند.

10- دریای خزر ایران را به کدام کشورها مربوط می کند ؟

ترکمنستان ، جمهوری آذربایجان ، روسیه ، قزاقستان

11- خلیج چیست ؟

به پیش روی آب دریاها در خشکی « خلیج » می گویند.

12- خلیج فارس از پیش روی آب کدام دریاها در کدام خشکی ها ایجاد شده است ؟

خلیج فارس از پیش روی آب دریای عمان و اقیانوس هند در خشکی های ایران و
عربستان ایجاد شده است.

13- خور چیست ؟

در کناره های خلیج فارس بریدگی های عمیقی وجود دارد که ساکنان اطراف به آ«
ها خور می گویند.

14­- خورها برای چه اموری مناسب هستند ؟

خورها برای ایجاد بندر و پهلو گرفتن کشتی ها مناسب هستند.

15- تنگه چیست ؟

به آبراهه ای که دو دریا را به هم وصل می کند ، تنگه می گویند.

16- چند رود را که به دریاهای جنوب می ریزند ، نام ببرید.

اروند رود ، رود جراحی ، رود هندیجان ، رودمند ، رود شور ، رود سرباز

17- چند جزیره ی متعلق به ایران در خلیج فارس را نام ببرید.

خارکو ، خارک ، لاوان ، هندورابی ، کیش ، فرور ، بنی فرور ، سیری ، تنب
بزرگ ، تنب کوچک ، ابوموسی ، قشم

18- از چه طریق ایران به همسایگان جنوبی خود مربوط می شود ؟

خلیج فارس و دریای عمان

19- ایران از طریق خلیج فارس با کدام کشورها همسایه است ؟

امارات ، قطر ، عربستان ، کویت و عراق

20- چند منبع تاریخی را که در آن ها نام خلیج فارس یا دریای پارس آمده ،
ذکر کنید.

کتیبه داریوش پادشاه هخامنشی ، کتاب های دانشمندان و جغرافی دانان مسلمان
چون ابوریحان بیرونی ف نقشه های اروپاییان از عصر اکتشافات جغرافیایی

21- در نقشه های خارجی دریای خزر ... دریای کاسپین ... نامیده می شود.

22- عمق دریای خزر در نواحی ... شمالی ... آن بسیار کم است .

23- میزان شوری آب دریای خزر از دیگر دریاها و اقیانوس ها ... کم تر ... است.

24- ساحل خلیج فارس از دهانه ... اروند رود ... تا ... بندرعباس... امتداد
یافته است.

25- میزان شوری آب خلیج فارس ... بیش تر ... از دریای عمان است.

26- عمق خلیج فارس بسیار ... کم تر ... از دریای عمان است.

27- خلیج فارس به طور متوسط ... 30 ... متر عمق دارد.

28- ساحل دریای عمان از ... بندرعباس ... تا ... بندرگواتر ... امتداد دارد.

29- دریای عمان به اقیانوس ... هند ... راه دارد.

30- عمق دریای عمان به سمت ... اقیانوس ... بیش تر می شود.

31- عمق دریای عمان در اطراف چابهار به حدود ... 3000 ... متر می رسد.

32- خلیج فارس از طریق آبراهه ای به نام ... تنگه هرمز ... دریای عمان وصل
می شود.

33- بزرگ ترین جزیره ی ایران درخلیج فارس ... قشم ... نام دارد.

34- از گذشته های بسیار دور مردمان کناره ی خلیج فارس به ... تجارت ... و
... دریانوردی ... مشغول بوده اند.

35- قوم پارس خلیج فارس را ... دریای پارس ... نامیدند.

فعالیت (1)                                            صفحه 91

روز 10 اردیبهشت در تقویم روز ملّی خلیج فارس نامیده شده است . علّت چیست ؟
پرس و جو کنید.

در چنین روزی ، در زمان شاه عباس صفوی نیروهای دلاور ایرانی توانستند
پرتغالی ها را از طریق خلیج فارس به ایران حمله کرده بودند شکست داده و آن
ها را بیرون برانند . برای گرامی داشت این روز ، آن را روز ملّی خلیج فارس
نامیدند.

فعالیت (2)                                            صفحه 19

کاربرگه ی شماره 21 و 22 و 23 کتاب کار را انجام دهید.

کاربرگه ی شماره ی 21

نقشه ی دریاها

1- روی نقشه نام خلیج فارس و دریای عمان را نبویسید.

2- نام تنگه ی هرمز را بنویسید.

3- نام کشورهای اطراف خلیج فارس را که با علامت ؟ مشخص شده اند ، بنویسید.

4- دریاها را با مداد آبی رنگ کنید.

1- نام دریای خزر را روی نقشه بنویسید.

2- دریای خزر را با مداد آبی رنگ کنید.

3- نام کشورهای اطراف دریای خزر را که با علامت ، مشخص شده روی نقشه بنویسید.


کاربرگه ی شماره 22

دریاهای ایران

الف - کدامیک از ویژگی های زیر مربوط به خلیج فارس و کدام مربوط به دریای
عمان است ؟ علامت بزنید.

ویژگی

دریای عمان

خلیج فارس

به اقیانوس هند راه دارد
عمق آن بیش تر است.
شوری آن بیش تر است.
دارای جزایر فراوانی است.

دارای خورها یا بریدگی های زیاد است که برای بندر مناسب اند.

ایران و پاکستان به آن دسترسی دارند.

ب - جاهای خالی را کلمات مناسب پر کنید.

دریا  

تنگه 

خلیج

دریاچه

1- ... دریاچه ... گودال های آبی وسیع در سطح زمین است که به اقیانوس راه
ندارد.       

2- به پیشروی آب دریاها در داخل خشکی ها ... خلیج ... می گویند.

3- باریکه یا آبراه های که دو دریا را به هم وصل می کند ، ... تنگه ...
نامیده می شود.

کاربرگه ی شماره 23

بنادر

الف ) نام بنادری را که روی نقشه نوشته نشده است بنویسید.

در قسمت شمال ایران در نزدیکی بندر آستارا ، بندر انزلی و در نزدیکی بابلسر
بندر ترکمن است.

در قسمت جنوب ایران از چپ به راست ، بندر بوشهر ، بندر عباس و چابهار قرار
دارد.

 

ب ) در بندرها چه فعالیت هایی صورت می گیرد ؟ سه مورد بنویسید.

صیّادی و ماهیگیری ، تجارت ( صادرات و واردات کالا ) ، حمل مسافر با کشتی ،
انتقال نفت