درس دوم علوم ( سرگذشت دفتر من )
پرسش های متن
1- نياکان ما و مردمان گذشته، آثار علمی، فرهنگی، هنری و اجتماعی خودشان را روی چه چيزی می نوشتند و نقّاشی می کردند؟
1- روی دیوار غار
2- روی چوب
3- روی چرم
4- روی سنگ
2 - شما چه رو ش های ديگری را می شناسيد؟
نوشتن روی ظروف سفالی و گلی - روی کاشی ها – روی ورقه های مسی و طلایی – روی پارچه
3- چرا انسان نیاز به روش های جدید برای نوشتن و ثبت و ذخیره اطلاعات پیدا کرد ؟
با گذشت زمان، جمعيت کره ی زمين افزايش پيدا کرد، در نتيجه اطّلاعات علمی و آثار فرهنگی و اجتماعی زيادی توليد شد. در اين شرايط، رو شهای بالا برای ثبت و ذخيره ی اطّلاعات کافی نبود.
ايستگاه فکر
در گذشته های دور برای ثبت و ذخيره ی اطّلاعات از نوشتن روی سنگ، چوب درختان و نقّاشی
روی ديوار غارها و سنگ استفاده می کردند. مزايا و معايب اين روش ها را بنويسيد.
مزایا :
سنگ و چوب از موادی هستند که به فراوانی در طبیعت یافت می شدند.
سنگ و چوب ماندگاری خوبی داستند بخصوص سنگ که تا قر ن ها ماندگاری دارد.
معایب :
نوشتن بر روی سنگ و چوب آسان نیست .
سنگ و چوب با گذشت زمان پوسیده و شکسته می شوند .
حمل و جا بجا یی آن ها در مقدار زیاد مشکل بود .
4- سنگ ، پوست ، چرم چوب جز کدام دسته از مواد هستند ؟
سنگ، پوست، چرم و چوب موادی هستند که در طبيعت يافت می شوند اين مواد، مواد طبيعی هستند.
5- مواد مصنوعی چیست ؟
بيش تر مواد و وسايلی که امروزه ما از آن ها استفاده می کنيم، به طور طبيعی يافت نمی شوند،
بلکه آن ها را از مواد موجود در طبيعت می سازند. اين مواد، مواد مصنوعی ناميده می شوند.
6- کاغذ طبیعی است یا مصنوعی ؟
کاغذ يکی از مواد مصنوعی است که کاربرد بسيار گسترده ای در زندگی ما پيدا کرده است
7- چه کاربردهای ديگری از کاغذ در زندگی روزمره ی خود سراغ داريد؟
قبض آب وبرق و گاز و تلفن - کتاب - دستگا ههای خود پرداز بانک – کاغذ کادو – جعبه های مقوایی – کارت تبریک . و .....
8- ماده اصلی برای ساخت کاغذ چیست ؟
ماده ی اصلی و خام موردنياز برای ساخت کاغذ، چوب است،هر چند چوب را می توان از نيشکر، پنبه و ... تهيّه کرد.
9- کدام قسمت درخت برای ساختن کاغذ مناسب است ؟
از ميان اجزای تشکيل دهنده ی درخت، فقط ساقه و تنه ی محکم و شاخه های چوبی درختان تنومند برای تهيّه ی کاغذ مناسب است .
آزمایش کنید
1- در يک بشر يا ليوان پلاستيکی 100 ميلی ليتر آب بريزيد. 5 يا 6 دانه بلور پتاسيم پرمنگنات
و يک قاشق چای خوری سرکه به مواد داخل بشر اضافه کنيد 6 يا 8 ميلی ليتر آب اکسيژنه را به آرامی داخل بشر بريزيد. مشاهدات خود را یادداشت کنید.
محلول ابتدا به رنگ بنفش است و با افزودن سرکه به رنگ صورتی در می آید و با افزودن آب اکسیژنه بی رنگ می شود.
2- در يک بشر مقداری کاعذ رنگی خرد شده را با 50 ميلی ليتر آب مخلوط کنيد.10 ميلی ليتر آب اکسيژنه داخل بشر اضافه کنيد. پس از 10 دقيقه مشاهدات خود را بنويسيد.
مشاهده می شود که کاغذ کم کم بی رنگ می شود چون موادی مانند آب اکسیژنه و آب ژاول رنگ بر هستند.
3- از اين آزمايش ها چه نتيجه ای می گيريد؟
نتیجه می گیریم که در کارخانه تهیّه کاغذ برای از بین بردن رنگ چوب از مواد رنگ بری مانند آب اکسیژنه و آب ژاول استفاده می شود .
10 – چگونه می توان انواع مختلف کاغذ را تهیّه کرد ؟
با افزودن مواد شيميايی مختلف به خمير کاغذ، می توان انواع مختلفی از کاغذها را تهيّه کرد.
ايستگاه فکر
1-قطع بيش از حدّ درختان جنگل چه آسيبی به چرخه ی روبه رو خواهد زد؟
![]()
تولید اکسیژن مورد نیاز برای تنفس جانوران دیگر متوقف می شود در نتیجه ممکن است بسیاری از موجودات زنده موجود در طبیعت با از بین رفتن درختان از بین بروند.
2- برای جلوگيری يا کاهش اثرات قطع بی رويه ی درختان و تخريب جنگلها در زندگی جانداران چه را ه هايی را پيشنهاد می کنيد؟
1- در استفاده از کا غذ صرفه جویی کنیم.
2- کاغذ های استفاده شده را برای بازیافت جمع آوری کنیم و آن ها را همر اه زباله ها دور نریزیم.
11 – یکی از را ه های حفظ منابع طبیعی چیست ؟
يکی از راه های مناسب حفظ منابع طبيعی، بازيافت است.
12 - آيا کاغذهای زير را می توان بازيافت کرد؟ چرا؟
![]()
خیر – چون
1- خوشان بازیافتی هستند و مقدار مواد اولیه تولید کاغذ را برا تامین ندارند.
2- در آن ها رنگ های شیمیایی به کار رفته است.
3- به مواد دیگری آغشته شده اند.
4- برای موارد بهداشتی مصرف شده اند .
ايستگاه فکر
به جز بازيافت کاغذ چه راه هايی برای کاهش مصرف منابع طبيعی و حفظ آن ها وجود دارد؟
در مصرف آب و برق و دیگر مواد طبیعی نیز صرفه جویی کنیم .
مواد قابل باز یافت دیگر مانند پلاستیک ها را نیز باز یافت کنیم و از تولید بیهوده آن ها به پرهیزیم.
1- نياکان ما و مردمان گذشته، آثار علمی، فرهنگی، هنری و اجتماعی خودشان را روی چه چيزی می نوشتند و نقّاشی می کردند؟
1- روی دیوار غار
2- روی چوب
3- روی چرم
4- روی سنگ
2 - شما چه رو ش های ديگری را می شناسيد؟
نوشتن روی ظروف سفالی و گلی - روی کاشی ها – روی ورقه های مسی و طلایی – روی پارچه
3- چرا انسان نیاز به روش های جدید برای نوشتن و ثبت و ذخیره اطلاعات پیدا کرد ؟
با گذشت زمان، جمعيت کره ی زمين افزايش پيدا کرد، در نتيجه اطّلاعات علمی و آثار فرهنگی و اجتماعی زيادی توليد شد. در اين شرايط، رو شهای بالا برای ثبت و ذخيره ی اطّلاعات کافی نبود.
ايستگاه فکر
در گذشته های دور برای ثبت و ذخيره ی اطّلاعات از نوشتن روی سنگ، چوب درختان و نقّاشی
روی ديوار غارها و سنگ استفاده می کردند. مزايا و معايب اين روش ها را بنويسيد.
مزایا :
سنگ و چوب از موادی هستند که به فراوانی در طبیعت یافت می شدند.
سنگ و چوب ماندگاری خوبی داستند بخصوص سنگ که تا قر ن ها ماندگاری دارد.
معایب :
نوشتن بر روی سنگ و چوب آسان نیست .
سنگ و چوب با گذشت زمان پوسیده و شکسته می شوند .
حمل و جا بجا یی آن ها در مقدار زیاد مشکل بود .
4- سنگ ، پوست ، چرم چوب جز کدام دسته از مواد هستند ؟
سنگ، پوست، چرم و چوب موادی هستند که در طبيعت يافت می شوند اين مواد، مواد طبيعی هستند.
5- مواد مصنوعی چیست ؟
بيش تر مواد و وسايلی که امروزه ما از آن ها استفاده می کنيم، به طور طبيعی يافت نمی شوند،
بلکه آن ها را از مواد موجود در طبيعت می سازند. اين مواد، مواد مصنوعی ناميده می شوند.
6- کاغذ طبیعی است یا مصنوعی ؟
کاغذ يکی از مواد مصنوعی است که کاربرد بسيار گسترده ای در زندگی ما پيدا کرده است
7- چه کاربردهای ديگری از کاغذ در زندگی روزمره ی خود سراغ داريد؟
قبض آب وبرق و گاز و تلفن - کتاب - دستگا ههای خود پرداز بانک – کاغذ کادو – جعبه های مقوایی – کارت تبریک . و .....
8- ماده اصلی برای ساخت کاغذ چیست ؟
ماده ی اصلی و خام موردنياز برای ساخت کاغذ، چوب است،هر چند چوب را می توان از نيشکر، پنبه و ... تهيّه کرد.
9- کدام قسمت درخت برای ساختن کاغذ مناسب است ؟
از ميان اجزای تشکيل دهنده ی درخت، فقط ساقه و تنه ی محکم و شاخه های چوبی درختان تنومند برای تهيّه ی کاغذ مناسب است .
آزمایش کنید
1- در يک بشر يا ليوان پلاستيکی 100 ميلی ليتر آب بريزيد. 5 يا 6 دانه بلور پتاسيم پرمنگنات
و يک قاشق چای خوری سرکه به مواد داخل بشر اضافه کنيد 6 يا 8 ميلی ليتر آب اکسيژنه را به آرامی داخل بشر بريزيد. مشاهدات خود را یادداشت کنید.
محلول ابتدا به رنگ بنفش است و با افزودن سرکه به رنگ صورتی در می آید و با افزودن آب اکسیژنه بی رنگ می شود.
2- در يک بشر مقداری کاعذ رنگی خرد شده را با 50 ميلی ليتر آب مخلوط کنيد.10 ميلی ليتر آب اکسيژنه داخل بشر اضافه کنيد. پس از 10 دقيقه مشاهدات خود را بنويسيد.
مشاهده می شود که کاغذ کم کم بی رنگ می شود چون موادی مانند آب اکسیژنه و آب ژاول رنگ بر هستند.
3- از اين آزمايش ها چه نتيجه ای می گيريد؟
نتیجه می گیریم که در کارخانه تهیّه کاغذ برای از بین بردن رنگ چوب از مواد رنگ بری مانند آب اکسیژنه و آب ژاول استفاده می شود .
10 – چگونه می توان انواع مختلف کاغذ را تهیّه کرد ؟
با افزودن مواد شيميايی مختلف به خمير کاغذ، می توان انواع مختلفی از کاغذها را تهيّه کرد.
ايستگاه فکر
1-قطع بيش از حدّ درختان جنگل چه آسيبی به چرخه ی روبه رو خواهد زد؟
تولید اکسیژن مورد نیاز برای تنفس جانوران دیگر متوقف می شود در نتیجه ممکن است بسیاری از موجودات زنده موجود در طبیعت با از بین رفتن درختان از بین بروند.
2- برای جلوگيری يا کاهش اثرات قطع بی رويه ی درختان و تخريب جنگلها در زندگی جانداران چه را ه هايی را پيشنهاد می کنيد؟
1- در استفاده از کا غذ صرفه جویی کنیم.
2- کاغذ های استفاده شده را برای بازیافت جمع آوری کنیم و آن ها را همر اه زباله ها دور نریزیم.
11 – یکی از را ه های حفظ منابع طبیعی چیست ؟
يکی از راه های مناسب حفظ منابع طبيعی، بازيافت است.
12 - آيا کاغذهای زير را می توان بازيافت کرد؟ چرا؟
خیر – چون
1- خوشان بازیافتی هستند و مقدار مواد اولیه تولید کاغذ را برا تامین ندارند.
2- در آن ها رنگ های شیمیایی به کار رفته است.
3- به مواد دیگری آغشته شده اند.
4- برای موارد بهداشتی مصرف شده اند .
ايستگاه فکر
به جز بازيافت کاغذ چه راه هايی برای کاهش مصرف منابع طبيعی و حفظ آن ها وجود دارد؟
در مصرف آب و برق و دیگر مواد طبیعی نیز صرفه جویی کنیم .
مواد قابل باز یافت دیگر مانند پلاستیک ها را نیز باز یافت کنیم و از تولید بیهوده آن ها به پرهیزیم.